QUAN TRẮC VÀ BẢO TRÌ CẦU TREO DÂY VÕNG
I. Hệ thống quan trắc cầu treo dây võng
- Hệ cáp chính: cảm biến sợi quang giám sát ăn mòn thép, đứt dây và lực kéo của các bó cáp; cảm biến độ ẩm phát hiện hơi nước bên trong cáp chính.
- Cáp treo / kẹp cáp: cảm biến áp điện (piezoelectric) theo dõi lực cáp bất thường, các gia tốc kế (accelerometer) xác định sự thay đổi tần số dao động (để phòng chống đứt mỏi).
- Dầm gia cường (stiffener girder): các đo - biến dạng kế (strain gauge) giám sát ứng suất tại mối hàn của thép hộp; cảm biến ghi nhận độ võng (deflection) của dầm chính.
- Cột trụ (tháp) và móng: quan trắc dịch chuyển đỉnh tháp và lún nền; robot dưới nước khảo sát độ xói mòn đáy sông (river-bed scour).
- Môi trường & giám sát tải trọng: Máy đo tốc độ & hướng gió ghi lại áp lực gió (wind load).
II. Bảo dưỡng (bảo trì) trong quá trình sử dụng cầu treo dây võng
1. Kiểm tra và bảo dưỡng định kỳ khối neo
- Hàng quý kiểm tra tình trạng liên kết của các cấu kiện tại vị trí neo, quan sát đầu neo, thanh neo xem có hiện tượng gỉ sét, hư hại hoặc biến dạng bất thường hay không, đồng thời thực hiện làm sạch và bảo vệ chống ăn mòn.
- Theo dõi có xuất hiện vết nứt kết cấu hoặc dịch chuyển rõ rệt nào không; nếu có bất thường cần phân tích và xử lý kịp thời.
- Trong buồng neo nên duy trì điều kiện môi trường ổn định: nhiệt độ khoảng 22°C, độ ẩm không vượt quá 50% để hạn chế ăn mòn.
2. Kiểm tra và bảo dưỡng định kỳ cáp chủ
- Hàng quý kiểm tra lớp bảo vệ bề mặt cáp chủ, đảm bảo lớp phủ chống ăn mòn còn nguyên vẹn, không bị hư hại, lão hóa hoặc bong tróc.
- Nếu phát hiện hư hại lớp bảo vệ phải kịp thời sửa chữa.
- Trường hợp sợi thép cáp chủ bị hư hỏng hoặc gỉ sét, cần phân loại theo mức độ và xử lý tương ứng; với sợi thép bị gỉ nghiêm trọng, phải tiến hành tẩy rỉ và phục hồi bảo vệ.
3. Kiểm tra và bảo dưỡng định kỳ dây treo
- Kiểm tra bằng robot leo dây: định kỳ quan sát lớp vỏ PE bên ngoài dây treo; nếu phát hiện nứt, bong hoặc hư hỏng phải sửa chữa ngay.
- Kiểm tra không phá hủy bằng hệ thống từ giảo: phát hiện tình trạng ăn mòn và đứt sợi thép bên trong dây treo; nếu có hiện tượng gỉ sét cần đánh giá và bảo dưỡng kịp thời.
- Đo kiểm lực căng bằng thiết bị thu dao động gắn trong robot leo dây: nếu lực căng hiện tại khác biệt lớn so với giá trị ban đầu hoặc lần đo trước, phải phân tích nguyên nhân và có biện pháp điều chỉnh phù hợp.
- Kiểm tra và hồi vị giảm chấn (dampers) nếu bị lệch
4. Kiểm tra và bảo dưỡng định kỳ kẹp cáp
- Mỗi năm đo lực siết của các bu lông cường độ cao trên kẹp cáp; nếu mức mất lực siết vượt quá 30% thì phải siết lại. Sau khi cầu vận hành 2 năm, phải siết lại toàn bộ các bu lông kẹp cáp.
- Kiểm tra lớp bảo vệ bên ngoài của kẹp cáp xem có nứt hoặc hư hại không, đồng thời đảm bảo kết cấu chống ăn mòn giữa kẹp cáp và cáp chủ còn nguyên vẹn.
5. Kiểm tra và bảo dưỡng định kỳ yên cáp (hoặc yên tách cáp)
- Kiểm tra định kỳ hàng năm xem có hiện tượng lệch vị trí, kẹt cứng, con lăn bị nghiêng, hay các chi tiết bị gỉ sét, hư hại không.
- Nếu có gỉ sét, phải làm sạch và sơn lại lớp chống gỉ.
- Yên cáp phải được duy trì ở vị trí làm việc bình thường; nếu bị lệch vượt giới hạn cho phép, cần kiểm tra hình học tuyến cáp, đánh giá ứng suất trong thân tháp cầu, và quyết định có cần điều chỉnh hoặc đặt lại yên cáp hay không.
6. Dầm thép
Tại vùng bị rỉ sét thực hiện phun cát, loại rỉ, sau đó sơn lại lớp phủ; kiểm tra ngẫu nhiên các bu lông cường độ cao (high strength bolts).
7. Mặt cầu
Thông đường ống thoát nước; làm sạch khe co giãn, loại bỏ dị vật, thay thế các thanh cao su (rubber strips) nếu bị hỏng.